گرایشهای منابع
ازمون کارشناسی ارشد مجموعه روانشناسی
مجموعه روان
شناسی شامل 6 گرایش
-1 روان
شناسی عمومی
-2روان شناسی بالینی
-3 سنجش و اندازه‌گیری (روانسنجی)
-4 روانشناسی صنعتی و سازمانی
-5 روانشناسی بالینی کودک و
نوجوان
-6
روانشناسی شناختی
می‌باشد.
لیست دروس تخصصی
منابع ازمون کارشناسی ارشد روانشناسی
روانشناسی
عمومی
فارغ التحصیلان
در این رشته می‌توانند فعالیت‌های مقدماتی را در زمینه‌های تشخیص و درمان
اختلالات روانی در مؤسسات عمومی و روانی و کلینیکهای روان پزشکی و سایر
مراکز شبیه به آن عهده دار شوند و یا تدریس روانشناسی عمومی
را در مراکز آموزشی بعهده گیرند و یا بعنوان روانشناس مدرسه در مدارس
همکاری داشته باشند.
آزمونهای
آزمایشی کارشناسی ارشد روانشناسی
روانشناسی
صنعتی و سازمانی
روانشناسی
صنعتی و سازمانی، یافته‌های روانشناسی و
مطالعه علمی رفتار انسان را در صنعت و محیط کار به کار می‌برد. یعنی درباره
این که محیط کار باید چگونه باشد تا بهترین بازدهی را داشته باشد و یا چه
متغیرهایی در ارتباط بین کارگر و کارفرما مؤثر است و چه عواملی باعث عدم
تفاهم بین کارفرما و کارگر میشود، مطالعه می‌کند. از آنجایی که نیروی
انسانی ماهر و سازمان‌های کارآمد از ارزنده‌ترین ثروت‌های هر کشور به شمار می‌روند
و در رشد و توسعه آن نقشی اساسی دارند و چون تشخیص و رفع مسائل و مشکلات
انسانی و سازمانی تأثیری شگرف در پیشرفت و توسعه دارد، این گرایش اهمیت
قابل توجهی دارد.
روانشناسی
بالینی
روانشناسان می‌توانند
در مورد تشخیص، درمان و بازآموزی افراد نیز عهده‌‌دار مسئولیت گردند؛ اگر چه
در اغلب این موارد، روانشناسان بعنوان عضوی از یک تیم شامل: روانپزشک،
پرستار و مددکار اجتماعی کار خواهندکرد ولی آموزش تخصصی آنها باید به گونه‌ای
باشد که بتوانند بخش زیادی از مسئولیت‌ها را به تنهایی برعهده گیرند. اهم
این قبیل مسئوولیت‌ها عبارت‌اند از: تشخیص ناهنجاری‌های رفتاری، درمان فردی
و گروهی، مشاوره و راهنمایی و بازآموزی.
مشاوره تحصیلی
کارشناسی ارشد روانشناسی
روانسنجی
روان سنجی،
گرایش سوم مجموعه روان شناسی است که
کمترین تعداد داوطلب و در عین حال کمترین تعداد پذیرش را دارا است. روان سنجی
عمدتاً با آمار، شیوه‌های سنجش در آموزش و پرورش و یادگیری، ارزیابی‌های
روانشناختی از طریق آزمونهای روانی و شیوه‌های گزینش و سرند کردن در ارتباط است.کارشناس ارشد روانسنجی
می‌تواند به کار اجرای آزمونهای روانی - تشخیصی، سنجش هوش، ویژگیهای شخصیتی،
آسیبهای مغزی، عقب ماندگی‌های ذهنی، ارزیابی در آموزش و پرورش، سازمان سنجش و
داده‌پردازی مشغول گردد. یا به همراه یک تیم درمان در کلینیکهای روان شناختی
مشغول به کار گردد.
بسته های آموزشی
کارشناسی ارشد روانشناسی
هدف از تحصیل در
این رشته، تربیت افرادی است که با جنبه‌های نظری و کاربردی در زمینه‌های مربوط به
اندازه‌گیری و ارزیابی خصوصیات مختلف افراد انسانی و مهارتهای او، آشنایی کافی
داشته و توانایی بکارگیری آن را در موقعیت‌های شغلی در آموزش و پرورش داشته باشد.
فارغ‌التحصیلان این رشته با استفاده از تئوری کلاسیک اندازه‌گیری به سنجش ویژگیهای
پنهان افراد می‌پردازند و از سویی دیگر با طراحی انواع آزمون‌ها (تحصیلی، هوش و
استعداد، استخدامی و ...) در سطوح وسیعی به سنجش آموزشی و تربیتی افراد مشغول‌اند.
اجرای آزمونهای روانی در امر تشخیص، همواره یاری رسان متخصصان بوده است.
با دارا بودن
مدرک کارشناسی ارشد در
گرایش های بالینی، عمومی و بالینی کودک و نوجوان، فرد می تواند:
- پس از
احراز شرایط لازم (ازجمله 800 ساعت کارآموزی در مراکز دارای مجوز رسمی، تاییدیه از
اساتید رشته و ...) و دریافت مجوز از سازمان نظام روانشناسی اقدام
به تاسیس کلینیک مشاوره بنماید.
- به
عنوان کارشناس این رشته در مراکز دولتی نظیر بهزیستی- شهرداری- نیروی انتظامی-
سازمان زندان ها- کانون اصلاح و تربیت و ... در قسمت مربوطه جذب به کار شود.
کارنامه ارشد روانشناسی
- در
واحدهای کوچک دانشگاه آزاد و یا دوره های فراگیر و یا موسسات آموزش عالی آزاد به
عنوان مدرس فعالیت کند.
- در
آموزش و پرورش به عنوان معلم و یا دبیر در دروس مربوطه و یا به عنوان مشاور مدرسه
جذب به کار شود.
- با اخذ
مجوز از سازمان بهزیستی اقدام به تاسیس مهد کودک نماید.
- با اخذ
مجوز از سازمان بهزیستی اقدام به تاسیس سرای سالمندان نماید.
- در
کلینیک های درمان اعتیاد به عنوان روانشناس مشغول به کار شوند (اشتغال در این
مراکز مستلزم تحصیل در گرایش روانشناسی بالینی
است و دارا بودن مدرک کارشناسی این گرایش کافی است).
- در
کلینیک های مشاوره ای به کارهای درمانی بپردازد
- با
روانپزشکان در کلینیک های خصوصی ایشان همکاری کند (البته روانپزشکان مایل به
همکاری با کارشناسان ارشد در گرایش های بالینی و خانواده درمانی هستند).
- در کلینیک های مشاوره و روان
درمانی کودک به کارهای درمانی مثل بازی درمانی و ... بپردازد (در این مراکز تاکید
بیشتر روی کارشناسان ارشد با گرایش بالینی کودک و نوجوان و بالینی است.
علوم شناختی
یکی از دانشهای
نو است که در کنار نانوتکنولوژی، بیوتکنولوژی، فناوری اطلاعات مجموعه دانشهای
همگرا را که NBIC نام گرفته اند
تشکیل می دهند. این رشته
از زیرمجموعه های علم اعصاب ، روان شناسی، زبان شناسی،
هوش مصنوعی و فلسفه ذهن تشکیل گردیده است و کاربرد وسیعی در رشته های فرعی مانند
پزشکی، آموزش و پرورش، جامعه شناسی، سیاست، علوم اطلاعات، ارتباطات و رسانه های
گروهی، مهندسی پزشکی، مهندسی فرمان و کنترل و حتی علوم دفاعی و جنگ پیدا کرده است.
از دید علوم شناختی ذهن را میتوان با تساهل همچون
نوعی رایانه دانست. در رایانه اطلاعات توسط دستگاههای ورودی مانند صفحه کلید یا مودم
وارد سامانه میشود و سپس عملیات متفاوتی برروی آن انجام می‌گیرد. اطلاعات وارد شده
را میتوان در رایانه ذخیره و توسط نرم افزار پردازش کرد. نتیجه این پردازش می‌تواند
به خروجی رایانه تبدیل گردد.
حوزه
های کاربردی علوم شناختی
بی تردید از
آنجا که حیات انسان و جامعه وابسته به کارکردهای مغزی اوست، شناخت ما از مغز و ذهن
می تواند تأثیر به سزایی بر همه ابعاد حیات انسان داشته باشد. در این میان هوش
مصنوعی و ساخت رایانه هایی که بتواند وظایف انسان را انجام دهند، پزشکی و جبران
آسیبهای مغزی و شناختی، آموزش و پرورش، سلامت روانی و اجتماعی، سیاست و افکار
عمومی، امنیت و دفاع، اقتصاد و بهزیستی، مهندسی و رابطه انسان و فناوری از اهمیت
بیشتری برخوردارند. همه این حوزه ها با علوم شناختی رابطه ای تنگاتنگ دارند و به
همین دلیل رشته هایی چون هوش مصنوعی، آموزش و پرورش شناختی، روان درمانی شناختی،
شناخت اجتماعی و روان شناسی سیاسی، روان شناسی تحلیل
اطلاعات و رسانه های گروهی، علوم دفاعی شناختی، اقتصاد شناختی، مهندسی شناختی و
غیره پدید آمده اند تا با استفاده از یافته های علوم شناختی در باره مغز و ذهن
انسان، زمینه استفاده بهینه از این ودیعه الهی را فراهم ساخته، کاستیهای آنرا
جبران و از بروز خطاهای ذهنی انسان جلوگیری نمایند. در زیر به برخی از این حوزه
های کاربردی مختصراً اشاره می شود:
مداخله
تشخیصی و درمانی
با استفاده از
یافته های علوم شناختی میتوان زمینه های بالقوه اختلالاتی مانند خوانش پریشی] و
درخودماندگی را در کودکان از طریق تصویر برداری عصبی پیش بینی کرد و با انجام
مداخله به موقع عصب شناختی و تصویر برداری مجدد از آن، از ترمیم آن مطمئن گشت.
اینگونه مداخلات عصب شناختی راه را برای معالجه بسیاری از کاستیهای عصبی باز می
کند و فصل جدیدی را در علم اعصاب پدید خواهد آورد.
هوش
مصنوعی
برخی از
دانشمندان علوم شناختی پیش بینی می کنند که با کمک دانشمندان هوش مصنوعی بتوانند
رایانه هایی بسازند که ایده ها را درک کند و به پردازش معنایی بپردازد، رایانه
هایی که هوشهای چندگانه را تشخیص دهند و به رفع ضعف فرد در یک هوش خاص کمک کنند،
رایانه هایی که بتوانند به معنای واقعی کلمه با انسان مکالمه کنند و درک متقابل
داشته باشند.
ارتباط
مغز و رایانه
(BCI) که ممکن
است از طریق آن به صورت یک سویه و یا دو سویه بین رایانه و مغز اطلاعات مبادله
گردد.
مطالعات BCI بیشتر بر روی ابزارهای کاشته شده در مغز حیواناتی
انجام شده است که دچار نقص حرکتی، بینایی و یا شنوایی بوده اند، ولی در سالهای
اخیر در مورد انسانهایی که دچار نقص بینایی، شنوایی و یا حرکتی شده اند نیز کاشت
ابزار صورت گرفته است. طراحی این ابزارها بر اساس مطالعات علم اعصاب شناختی صورت
می گیرد. بر این اساس، مغز با ابزاری که بتواند از نظر دریافت و ارسال سیگنالها به
آن کمک کند سازگار میشود و بدین ترتیب، اندامهای مصنوعی از طریق ابزارهای رایانه
ای به نحوی کنترل می‌شوند که گویی توسط مغز کنترل شده باشند. هدف نهایی BCI آن است که مغز به رایانه وصل شود، به طوری که بتوان
قابلیتهای بیشتری را از آن انتظار داشت.
تقویت
شناختی
تقویت شناختی به
معنای ارتقاء توانمندیهای مغز در زمینه کارکردهای شناختی از جمله ادراک، توجه،
هشیاری، حافظه، تصمیم‌گیری، تجزیه و تحلیل، استدلال، تعادل خلقی و غیره می‌باشد.
تلاش محققین علوم شناختی و علم اعصاب شناختی اصالتاً متمرکز بر شناخت هرچه بیشتر
کارکردهای مغزی است، ولی در عین حال یافته های آنها در دسترس شاخه‌های دیگر علوم
از جمله داروسازی، برای تولید داروهای تقویت کننده توانمندیهای فوق الذکر قرار می‌گیرد.
رشته‌های دیگر از جمله علوم رایانه، مهندسی پزشکی، سلولهای بنیادی، الکترونیک،
بیومکانیک، فناوری نانو و عصب شناختی رایانه ای همگی در صدد تولید مواد دارویی،
وسایل و روشهایی هستند که بتواند، توانمندیهای شناختی انسان را افزایش دهد.
تشخیص
عملکرد
حوزه تشخیص در هوش مصنوعی ایجاد الگوریتمها و تکنیکهایی است که بتواند تشخیص دهد
آیا رفتار یک سیستم خاص بهنجار است یا خیر. اگر سیستم به درستی کار نکند الگوریتم
مذکور باید قادر به تشخیص محل دقیق اختلال و نوع اختلال باشد.در این حوزه می توان
از سیستمهای خبره نام برد. این سیستمها برنامه‌هایی است که از دانش و مهارتهای
تحلیلی یک یا چند انسان صاحب تخصص در یک حوزه خاص برخوردار می‌باشد و از اطلاعات
فوق برای حل مشکلات به‌وجود آمده استفاده می‌کند. به‌عنوان مثال میتوان از
سیستمهای خبره که در تشخیص و درمان پزشکی به‌کار می‌رود یاد کرد
روباتها
روبات
یک عامل مصنوعی الکترومکانیکی است که ظاهر و حرکاتش هدف و مقصود معینی را دنبال می‌کند.
روباتها را میتوان براساس عملکردشان به دو گروه صنعتی و خانگی تقسیم کرد.
چگونگی ثبت نام ازمون ارشد 96 روانشناسی
آموزش و پرورش شناختی
یافته های علوم
شناختی تأثیرات عمیقی را در سالهای اخیر بر آموزش و پرورش بر جای گذاشته است به
طوری که امید آن می رود که اثر بخشی این نهاد کهن روز به روز ارتقا یابد. اینک
کشورهای پیشرفته پروژه های سنگینی را در زمینه کاربرد علوم شناختی در آموزش و
پرورش در دست اجرا دارند و با تأسیس مدارس شناختی در حال تجربه این رویکرد در
آموزش و پرورش هستند
روان
درمانی شناختی
رشته روان
درمانی شناختی به عنوان رویکردی جدید در روان شناسی بالینی
و روان پزشکی توانسته است توفیقات قابل توجهی را در درمان اختلالات رفتاری و روانی
به ارمغان آورد. از جمله توفیقات روان درمانی شناختی، معالجه معتادین به مواد مخدر
است، به طوری که موثر بودن این رویکرد به خوبی به اثبات رسیده است. در سایر زمینه
های اختلالات روانی نیز امروزه رویکرد شناختی چه به تنهایی و چه در تلفیق با فنون
رفتار درمانی یکی از شیوه های موثر روان درمانی تلقی می شود به طوری که نشان داده
شده است اثر این نوع معالجات ماندگارتر بوده، احتمال بازگشت مجدد بیماری کاهش می
یابد.
شناخت
اجتماعی و روان شناسی سیاسی
علوم شناختی به
تحلیل و درک رویدادهای اجتماعی و رفتارهای سیاسی نیز کمک شایان توجهی می کند. نحوه
شکل گیری گروههای اجتماعی و نقش شناخت در آن، درگیریهای قومی، نژادی و مذهبی، نقش
رهبران اجتماعی- سیاسی و شخصیت آنها در رفتارهای سیاسی- اجتماعی، نقش شناخت، هویت
اجتماعی، هیجان و نگرش در رفتارهای اجتماعی و سیاسی، افراط گرایی و مناقشات بین
المللی همگی از موضوعات مورد علاقه روان شناسی سیاسی و جامعه شناسی شناختی است.
روان
شناسی تحلیل اطلاعات و رسانه های گروهی
یکی از حوزه های
کاربردی متأثر از یافته های علوم شناختی، روان شناسی تحلیل اطلاعات و رسانه های
گروهی است. روان شناسی شناختی در درک خطاهای شناختی که منجر به تصمیمات نادرست می
گردد و نیز طراحی بهترین شیوه تأثیر گذاری بر افکار عمومی به این حوزه کمکهای مهمی
می رساند. دستگاههای اطلاعاتی یکی از کاربران یافته های علوم شناختی برای تحلیل
اطلاعات هستند. رسانه های گروهی نیز برای جذب افکار عمومی و تأثیرگذاری بر آن از
اصول روان شناسی شناختی بهره می برند. زبان شناسی شناختی نیز در استفاده از
استعاره های مناسب به این حوزه کمک ارزشمندی انجام می دهد.
روان
شناسی تغییر ذهن
یکی از زمینه
های جذاب در روابط فردی و جمعی مقوله تغییر ذهن است. چگونه ما می توانیم در روابط
شخصی و اجتماعی خود بر دیگران تأثیر بگذاریم و اساساً تحول ذهنی و فکری چگونه پدید
می آید. این موضوعی است که نظر دانشمندان علوم شناختی را به خود جلب کرده، به
طراحی راهکارهایی برای تغییر ذهن خود و دیگران انجامیده است. روان شناسی شناختی و
زبان شناسی شناختی به این حوزه نیز کمک شایان توجهی می کنند.
علوم
دفاع شناختی
یافته های علوم
شناختی در قلمروی دفاعی و امور امنیتی نیز میدان فعالیت وسیعی کسب کرده است، به
طوری که نیروهای مسلح کشورهای پیشرفته در کنار توسل به قدرت سخت از کاربرد قدرت
نرم غافل نمانده با استفاده از یافته های علوم شناختی در جستجوی راهکارهای عملی
برای تأثیر گذاری بر فکر و ذهن فرماندهان و نیروهای مسلح رقیب و انحراف افکار
ایشان هستند. همچنین کاربرد دقیق سلاح، پرهیز از خطاهای شناختی و نیز استفاده از
دستورالعملهای شناختی به منظور بالابردن ضریب دقت و صحت تصمیمات نظامی، به ویژه در
هنگام فوریتها از زمینه هایی است که علوم شناختی می تواند کمک قابل توجهی به علوم
دفاعی انجام دهد.
اقتصاد
شناختی
یکی از مسایل
مهم در اقتصاد و بازرگانی مقوله تصمیم گیری و داوری است. تصمیم گیری و عوامل موثر
در آن موضوع مورد علاقه علوم شناختی به ویژه روان شناسی شناختی و زبان شناسی
شناختی نیز می باشد. اقتصاد شناختی در کنار نظریه های دیگر تصمیم گیری همچون انتخاب
عقلانی موسع یا محدود ، نظریه بازیها، نظریه پویایی سیستمها می تواند به درک
فرایند تصمیم گیری در اقتصاد و بازرگانی کمک کند.
مهندسی
شناختی
رابطه انسان و
فناوری، به ویژه ماشین، موضوعی است که در مهندسی شناختی مورد مطالعه قرار می گیرد.
در این زمینه راههای بهبود فناوریها و ماشین آلات به نحوی که کاربرد آنها برای
انسان مطلوب تر باشد و نیز بررسی خطاها و اشتباهاتی که در هنگام استفاده از آن، به
ویژه در مراکز حساسی چون نیروگاهها، برجهای فرودگاه وتاسیسات هسته ای ممکن است رخ
دهد، از موضوعاتی است که مورد علاقه مهندسی شناختی است.
منابع
اختصاصی
منابع
پیشنهاد شده درباره دروس اختصاصی علوم شناختی بر اساس کتاب هایی که در پژوهشکده
علوم شناختی تدریس می شود، پیشنهاد شده است.
اصول
علوم شناختی:
علوم شناختی:
مقدمه ای بر مطالعه ذهن، ﺟﻲ ﻓﺮﺩﻧﺒﺮﮒ، ﮔﻮﺭﺩﻥ ﺳﻴﻠﻮﺭﻣﻦ، ترجمه دکتر محسن افتاده حال و
دیگران، موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری
دفاعی
روانشناسی
شناختی:
روانشناسی
شناختی، رابرت استرنبرگ، کمال خرازی، پژوهشکده علوم شناختی و انتشارات سمت
دانشگاه ها
رشته علوم
شناختی در مقطع کارشناسی ارشد پژوهشکده
علوم شناختی و دانشگاه فردوسی مشهد ارائه شده و در مقطع دکترا در سه گرایش در
پژوهشکده علوم شناختی، در یک گرایش در مرکز مطالعه دانشهای بنیادین و در گرایش مدل
سازی در دانشگاه شهید بهشتی ارائه میگردد.
